Interview: Nukuhiva
Christine werkt bij Nukuhiva, een winkel, met een vestiging in Utrecht en Amsterdam, die verschillende duurzame merken verkoopt. Wij mochten haar interviewen voor ons profielwerkstuk.
Wat is uw functie in het bedrijf en waarom bent u hier komen werken? ‘Ik werk ongeveer drie jaar voor Nukuhiva, daarvoor werkte ik bij een ander bedrijf dat zich bezig hield met duurzaamheid op het gebied van verschillende industrieën. Het ging over koffie en chocola en op gegeven moment kwam kleding ook aan bod. Toen kwam ik daar een beetje mee in aanraking en ging ik er steeds meer over lezen. Ik was toen nog aan het studeren, ik deed een business opleiding. Ik ging ook steeds meer onderzoeken doen en bij bedrijven werken die ook iets met duurzame mode deden. Opgegeven moment heb ik besloten om bij Nukuhiva te gaan werken omdat ik gewoon meer merken wilde leren kennen, meer wilde weten over alle stoffen, de keurmerken, over de duurzame wereld en wat voor alternatieven zij bieden. Ik doe nu sinds twee jaar de marketing van Nukuhiva, twee dagen in de week en dan sta ik meestal ook nog een dagje in de winkel. Daarnaast werk ik voor mezelf, ik doe freelance werk, onder andere voor Kuyichi, een spijkerbroekenmerk, en schrijf ik ook artikeltjes over ‘fast fashion’, ‘fair fashion’ en wat we daar met z’n allen aan kunnen doen. Nukuhiva kende ik omdat ik daar een paar keer heb gewinkeld in Utrecht, daar heb ik een keer een spijkerbroek gekocht. Toen werd ik ook heel leuk geholpen door een dame. Ik werd echt een beetje aangestoken door de fijne sfeer in de winkel en hoeveel kennis ze hadden over alle producten, ze wisten precies waar alles vandaan kwam. Toen dacht ik, dat lijkt me echt een leuke plek – toen studeerde ik nog – om als bijbaantje in de winkel te werken. En daarna kon ik dus ook aan de slag met de marketing. Dat was wel een heel leuk opstapje.’
Wat vindt u zelf van de fast fashion industrie? ‘Nou ja goed, ik heb natuurlijk ook de ‘True Cost’ gekeken, ik ben ook een keer in India geweest, toen heb ik allemaal fabrieken bezocht en ik lees er natuurlijk heel veel over. Het is gewoon een soort cultuur geworden, dat we met z’n allen heel veel consumeren en eraan gewend zijn geraakt dat kleding eigenlijk niks kost. Niemand van ons heeft kleding nodig, elke dag heb je iets om aan te trekken. Dus zijn het een soort luxeproducten, we hebben allemaal een kast vol, dus het is niet iets wat je eerste levensbehoefte is. Het is zo goedkoop! Voor een paar euro koop je een shirtje, een jurkje of een dingetje. Dat is een hele bizarre cultuur geworden die ook heel erg te maken heeft met reclame. Dat je altijd maar wordt verteld: als je dit shirtje koopt dan wordt je gelukkig. Dat vind ik enerzijds een hele zorgwekkende cultuur waar we in vast zitten. Ik heb ook gemerkt dat je daar een beetje van moet afkicken wil je echt andere keuzes maken.
Dat is de ene kant van het verhaal en de andere kant is dat het komt omdat kleding zo goedkoop mogelijk geproduceerd moet worden zodat bedrijven het zo goedkoop mogelijk kunnen aanbieden maar ook zoveel mogelijk winst kunnen maken. Dan kom je snel uit bij landen waar minder regels zijn, waar mensen weinig betaald krijgen. Soms ook echt zwakkere overheden, of zelf corrupte overheden, zodat merken gewoon hun gang kunnen gaan. Dat zag je in Bangladesh heel erg, daar wordt ondertussen wel veel gecontroleerd. En dat zie je nu in Myanmar, daar worden nu heel veel nieuwe kledingfabrieken geopend. Er gaat daar van alles mis. Nu zie je ook dat steeds meer kledingmerken hun spullen halen uit Ethiopië. Ethiopië kent geen eens een wettelijk minimumloon waardoor merken hun eigen gang kunnen gaan. Het is dus wel echt een industrie waar zo goedkoop mogelijk, zo snel mogelijk spullen gemaakt kunnen worden. Kleding heeft hierdoor nauwelijks waarde meer.
Ik denk dat het heel belangrijk is dat wij ons realiseren dat de merken aan wie wij ons geld geven dat interpreteren als: ‘goed bezig, ga zo door’. Door die kleding te blijven kopen supporten wij wat er toch gebeurt. We zijn wel verbonden met de mensen die onze spullen maken. Ik vind eigenlijk dat we gewoon veel te makkelijk daar over nadenken. We hebben zo onwijs veel macht als consument. Gelukkig zie je dat er gewoon steeds meer kleding merken komen die starten vanuit het idee ‘we willen iets goeds doen, we willen niet meedoen met wat normaal is in de kleding industrie’. Merken die niet hun verantwoordelijkheid zoveel mogelijk negeren, maar echt merken die kiezen voor duurzame materialen, de fabrieken bezoeken en controleren. Dus dat vind ik wel heel hoopvol, dat er ook kledingmerken komen die dat zo aanpakken. Mensen vinden dat ook wel belangrijk. Zeker als ze ook een beetje afkicken van die hebberige cultuur waar we inzitten, die je ook steeds ziet in reclames en op Instagram.’
Wat is de hoofdgedachte van jullie bedrijf en wat hopen jullie ermee te bereiken?
‘Nukuhiva wordt gefinancierd door een stichting en die stichting is door Floortje Dessing opgericht. Het doel van de stichting is eigenlijk eerlijke, fair trade handel promoten. Nukuhiva is begonnen met verschillende producten: we hadden naast kleding ook duurzame reizen en heel veel boeken. Uiteindelijk zijn we ons op kleding gaan richten. We zijn elf jaar geleden begonnen, er waren toen wel wat duurzame merken maar die waren nog moeilijk te bereiken. Er waren wel webshops maar niet allemaal bij elkaar in een winkel. Dus het doel van Nukuhiva is echt om eerlijk gemaakte spullen toegankelijk te maken voor een groot publiek. En uiteindelijk is die focus dus steeds meer op kleding komen te liggen. Omdat we dit al elf jaar doen vinden we het ook heel belangrijk om onze kennis uit te dragen, om er veel over in gesprek te zijn met klanten, om erover te schrijven en om mee te praten in debatten. Dat is echt het doel van de winkel. We zijn niet echt bezig met alleen maar groeien of dat er elk jaar een nieuwe winkel bij moet zijn. We zijn best wel gericht op die twee winkels en de positie in de steden, Amsterdam en Utrecht.’
Merkt u dat duurzaam geproduceerde kleding populairder wordt? ‘Ja zeker! Dat is echt gegroeid. Sowieso zien we dat aan de omzet en de hoeveelheid klanten, veel mensen weten ons te vinden. Ik merk ook dat mensen merken leren kennen en daarna wat meer online bij die merken gaan kijken. Maar ik denk zeker dat de interesse in duurzame kleding en het daadwerkelijk kopen ervan zeker toeneemt.’
Hoe ziet u de toekomst van de ‘fast fashion industrie’ voor zich? ‘Ik denk dat er nog echt wel een hele boel moet gebeuren voordat er echt een hele grote cultuuromslag plaatsvindt. In die zin heb ik misschien niet heel veel vertrouwen in het menselijke ras. We zijn toch altijd geneigd eerst voor onszelf te zorgen. We kiezen toch snel voor de makkelijk en efficiënt, dat zorgt meestal niet voor duurzame keuzes. Dat is wel ingewikkeld. Tegelijkertijd zijn er ook best wel veel ontwikkelingen in de mode er worden bijvoorbeeld steeds meer heel geavanceerde naaimachines ontwikkeld die gewoon automatisch kledingstukken in elkaar zetten, waarbij geen naaister nodig is. Een soort robots die vijftien T-shirts per uur in elkaar kunnen zetten. Er zijn dus wel allerlei ontwikkelingen in die industrie. Maar ik denk niet dat de grote massa opeens minder goedkope kleding zou gaan kopen. Ik ben ook wel heel erg voor overheden die daar goede regels voor opstellen en daar controles over uitvoeren. Het lastige van zo’n geglobaliseerde wereld waar we in leven is dat we moeilijk tegen een overheid in Bangladesh kunnen zeggen hoe ze het moeten doen. Ik zie het dus niet op heel korte termijn helemaal anders gaan, dat eerlijk gezegd niet.’
Hoe ziet u de toekomst van uw bedrijf voor zich? ‘We zijn met verschillende dingen bezig, we doen al best wel lang hetzelfde dus we zijn daar wel veel over in gesprek. We hebben laatst ook een brainstorm georganiseerd met allemaal klanten, dat was heel leuk. We denken dus veel na over de toekomst en hoe we onszelf goed neer kunnen zetten. We willen misschien een webshop openen. Mijn persoonlijke voorkeur gaat uit naar een grotere winkel want we hebben eigenlijk veel te kleine winkels. We zouden mensen beter kunnen bedienen als we grotere panden zouden hebben. Dan zouden we ook lezingen en workshops kunnen geven. We zouden gewoon veel meer kunnen faciliteren wat wij belangrijk vinden, namelijk die kennis overbrengen. Maar dat is niet aan mij, dat is aan de eigenaren. Omdat we dit al elf jaar doen willen we ons ook beter neerzetten als ‘de expert’ en als de curator. Dat mensen naar ons toe kunnen komen om te vragen waarom we voor bepaalde merken gekozen hebben. Dat is ook wel iets dat al veel gebeurt hoor, dat mensen naar ons toekomen met vragen, maar daar kunnen we nog wel beter over communiceren. Dus het zijn misschien meer communicatie doelen en qua uitbreiding grotere winkels en eventueel een webshop. Maar dat is echt de keuze aan de ondernemers of zij dat willen. Zij hebben ook nog andere bedrijven dus het is de vraag hoeveel energie ze hier nog in willen steken. Daar ben ik wel benieuwd naar.’